Ocenianie kształtujące (OK) jest sposobem wspierania ucznia w procesie uczenia się poprzez dostarczanie mu informacji zwrotnej, wskazującej mocne strony oraz kierunki dalszego rozwoju. Jego celem nie jest wyłącznie podsumowanie wyników w formie stopnia, lecz towarzyszenie uczniowi w drodze do osiągania sukcesu edukacyjnego i budowania motywacji wewnętrznej.

​

Badania (m.in. Johna Hattiego i Dylana Wiliama) pokazują, że ocenianie kształtujące znacząco poprawia efektywność nauczania – rozwija aktywność poznawczą - samodzielne i świadome angażowanie się w proces zdobywania wiedzy, poczucie sprawczości - poczucie wpływu na własne uczenie się i co za tym idzie - samodzielność oraz odpowiedzialność uczniów za własne uczenie się.

​

Ocenianie kształtujące (ang. formative assessment) polega na bieżącym monitorowaniu procesu uczenia się i dawaniu uczniowi informacji zwrotnej, która pomaga się rozwijać. Zamiast skupiać się wyłącznie na stopniach, akcentuje:

• jasne cele lekcji w zrozumiałym dla ucznia języku,

• kryteria sukcesu (tzw. nacobezu),

• pytania kluczowe prowokujące do myślenia,

• informację zwrotną wskazującą, co już działa dobrze, a co można poprawić,

• samoocenę i ocenę koleżeńską.

Dzięki temu uczeń rozumie, dokąd zmierza, na jakim jest etapie i co może zrobić, aby iść dalej. To wzmacnia zarówno jego aktywność poznawczą, jak i sprawczość.