Mona Lisa
Mona Lisa. Historia florentynki, która osobiście znała Leonarda da Vinci
Mona Lisa to chyba najbardziej rozpoznawalny obraz świata, a kobieta, która tajemniczo uśmiecha się z portretu jest ikoną naszej kultury. Słynna Lisa żyła we Florencji. Nie była tak wpływowa jak Eleonora Toledańska, ani piękna jak Simonetta Vespucci. Była kobietą o przeciętnej urodzie, prowadzącą ciche życie pobożnej mieszczki i dobrej żony. Jak wiele innych kobiet tamtych czasów wyszła za mąż, miała dzieci, pochowała niektóre z nich, pożegnała męża i zmarła w klasztorze.
Ale to za jej portret król Francji zapłacił majątek (równowartość dzisiejszych 9 milionów dolarów!), a Napoleon Bonaparte umieścił jej wizerunek w swojej sypialni. I to właśnie ona znała osobiście Leonarda da Vinci.
Mona Lisa czyli jak zdobyć kobietę
(...) cały pomysł tego artykułu polegał na powiązaniu tajemniczego wyrazu twarzy Mony Lisy z tłem, na którym została ona namalowana.
Młoda kobieta, tytułowa Mona Lisa, siedzi na krześle przy murowanej balustradzie tarasu, której górna krawędź, wyznaczająca złoty podział wysokości obrazu, dzieli jej postać na dwie części – górną, widoczną na tle krajobrazu, i dolną, oddzieloną murem od zewnętrznego świata. W części górnej wyróżnia się jasna twarz i rozświetlony dekolt, w części dolnej jasne są dłonie – lewa spoczywa na poręczy krzesła, a prawa leży na jej nadgarstku – ale sposób ich ułożenia jest taki, że nie chodzi tu wcale o ich wyeksponowanie, ale raczej o to, żeby zasłonić nimi łono. W ten sposób portret Mony Lisy pokazuje jej podwójność – jako żona należy do męża, jest jakby uwięziona za balustradą i pewna sfera jej życia zastrzeżona jest wyłącznie dla niego, ale jako kobieta ma ona też swoją do pewnego stopnia niezależną od tej roli indywidualność, do której jest znacznie szerszy dostęp, tzn. ma ten dostęp nie tylko jej mąż.
Woda, którą widać z tyłu jej głowy, symbolizuje uczucia. Czyichś uczuć nie można posiąść na własność, można co najwyżej kontrolować żonę, by nie szła za głosem serca, ilekroć tylko coś je poruszy. A dawać wyraz uczuciom można przecież w sposób subtelny, „niewinny”, niejednoznaczny, zauważalny jedynie dla ich adresata. Dostępu do wody bronią strome nadbrzeżne skały – to już nie jest balustrada mężowskiego tarasu, ale własne manewry obronne kobiety, która ceni się wysoko i nie chce stać się zbyt łatwą zdobyczą. Ale widać też krętą drogę, którą można dojść pomiędzy skałami do wody, choć tego dojścia na obrazie nie widać. Czyżby gustowała ona w konspiracji, a droga do jej serca była kręta?
W Prado w Madrycie jest taki obraz, który został poddany kompleksowej konserwacji w 2012 roku – wówczas okazało się, że czarne tło kryło pod spodem wspaniały pejzaż, a spod przemalowań wyszło dzieło wysokiej klasy. Pojawiły się spekulacje, że jest to kopia namalowana przez ucznia samego Leonarda i to być może pod okiem mistrza. Tymczasem badania rysunków przygotowawczych w obu obrazach (z Luwru i z Prado) wykazały, że w obu wersjach jednocześnie były wprowadzane takie same zmiany na etapie planowania kompozycji. Wydaje się zatem, że obraz z Prado to nie tyle kopia Mony Lisy z Luwru, ile raczej druga wersja malowana w tym samym czasie, zapewne w tym samym warsztacie.
Identyfikacja modelki budziła wśród niektórych badaczy zastrzeżenia – generalnie przyjęło się, że dama z portretu z Luwru to pani Lisa, żona Franciszka del Giocondo. Giorgio Vasari napisał bowiem, że Leonardo malował jej portret, ale choć spędził przy tej pracy cztery lata, to nigdy tego obrazu nie dokończył. Kłopot w tym, że obraz z Luwru jest jak najbardziej skończony.
Audycje radiowe
Inne Mony Lisy
Scenariusze, pomysły na zajęcia, inspiracje
.jpg)
Interpretacje
Rysujemy Monę Lizę
Najgłośniejsza kradzież XX wieku. Mona Lisa znika
Paryż. 23 sierpnia 1911 r. Tego dnia, sto pięć lat temu, dokonano najgłośniejszej kradzieży XX wieku. Ze ściany Luwru w tajemniczych okolicznościach zniknęła… Gioconda.
Najpopularniejszy obraz Leonarda da Vinci, znany pod właściwym tytułem Mona Lisa, rozpłynął się w powietrzu. Na miejsce przestępstwa przyjechało niemal sześćdziesięciu funkcjonariuszy, niestety… dopiero następnego dnia. Dało to złodziejowi niemal trzydziestogodzinną przewagę (pracownicy muzeum sądzili, iż obraz został przeniesiony do pracowni fotograficznej).
Mona Lisa - Test - Zadanie nr 1 (0-1)
Autorem przedstawionego obok obrazu jest:
a) Michał Anioł
b) Rafael Santi
c) Leonardo Da Vinci
d) Donato Bramante
Zadanie nr 2(0-1)
Z postaci przedstawionej na obrazie emanuje:
a) spokój i wytworność
b) radość i ekspresja
c) spokój i smutek
d) dostojność i ekspresja
Zadanie nr 3 (0-1)
Jaką funkcję spełnia pejzaż umieszczony na drugim planie obrazu:
a) ożywia obraz
b) zakłóca harmonię
c) uzupełnia portret
d) współgra z postacią na pierwszym planie
Nie tylko enigmatyczny uśmiech. „Mona Lisa” skrywa wiele sekretów
Legendarna „Mona Lisa” Leonarda da Vinci, przez znawców sztuki zgodnie uznawana za najsłynniejsze arcydzieło wszech czasów, jest również najcenniejszym obrazem świata o wartości przekraczającej miliard dolarów. To także jeden z najbardziej zagadkowych obrazów w historii ludzkości. Na wiele pytań dotyczących portretu do dziś nie poznaliśmy odpowiedzi.