Gra terenowa: Śladami literatury w waszej okolicy
Na podstawie: Włącz się do gry Jak zorganizować grę miejską
Ilustracje: Beata Malentowicz
Gra literacka to skuteczna i niezwykle atrakcyjna metoda popularyzująca czytanie, kształtująca kompetencje czytelnicze oraz motywująca do nauki poprzez zabawę. Przypomina swoją formułą harcerskie podchody… bądź pracę detektywa. Wykorzystuje wiedzę teoretyczną uczestników i ich umiejętności praktyczne, a może być także doskonałym miejscem na rozwijanie talentów i kreatywność. Jest świetną okazją, aby zdobyć nowe wiadomości dotyczące literatury i historii, otaczającego nas świata.
Celem gry literackiej jest:
-
uświadomienie dzieciom i młodzieży, że książki są potencjalnym źródłem wiedzy i odpowiedzi na wiele pytań
-
zachęcenie uczestników do częstszego sięgania po książki, powrotu do lektur wykorzystanych w grze
Gra miejska to połączenie gry internetowej, happeningu i interaktywnej zabawy ulicznej. Uczestnicy mogą poznawać historię miasta, postaci z nim związanych, architekturę, walory turystyczne regionu. Ulice miasta stają się wtedy planszą gry, a zespoły uczestniczą w rozwiązywaniu zagadek „wchodząc” w dany temat.
Gra może składać się z dwóch części: etapu internetowego i etapu ulicznego. Jeśli format gry jest mniejszy, można wybrać jedynie etap uliczny (nigdy odwrotnie).
Gra literacka
Pomysły na grę: Gra ma na celu:
-
przedstawienie uczniom biografii pisarza lub poety związanego z okolicą
-
przybliżenie młodzieży faktów i ciekawostek literackich
-
przekazanie im podstawowych informacji dotyczących konkretnych książek
-
zachęcenie do dalszych badań nad literaturą
Grę można przeprowadzić:
-
na podstawie konkretnej książki
-
na podstawie książek jednego pisarza
-
wykorzystując biografię pisarza
-
inspirując się miejscem.
O czym musimy pamiętać, organizując grę:
-
miejsca, obiekty, które wybierzemy do gry, powinny zaciekawiać, inspirować do działań i zdobywania wiedzy
-
poszczególne punkty gry powinny znajdować się w nieznacznej od siebie odległości
-
instrukcje do zadań muszą być jasno sformułowane
-
zadania powinny angażować wszystkich członków grupy i być dostosowane do poziomu graczy
-
gra zakłada pracę zespołową, dobrze jest wprowadzić element rywalizacji pomiędzy poszczególnymi zespołami
-
gra musi być dobrze zaplanowana w czasie i w przestrzeni
-
należy zaplanować wersję na niepogodę
-
należy pamiętać o przygotowaniu potrzebnych materiałów: karty z instrukcją gry, mapy miasta, długopisy…
Instrukcja do gry:
-
Wyznacz na mapie swojej miejscowości kilka miejsc, które są w jakiś sposób związane z literaturą – biografią twórców, opisami, wydarzeniami, postaciami literackimi.
-
Przy każdym z punktów na uczestników czekać będą przygotowane zadania. Pamiętaj, aby ilość stanowisk i stopień trudności poszczególnych zadań dostosować do wiedzy i umiejętności uczestników gry.
-
Uczestników podziel na zespoły – warto, aby zespoły były kilkuosobowe. Jeśli organizujesz grę na nieznanym terenie dla małych dzieci, pamiętaj, aby każdy zespół miał przydzielonego przewodnika, który nie pozwoli się im zgubić w terenie. Każdy zespół dostaje instrukcję dotyczącą gry wraz z mapą terenu i zaznaczonymi stanowiskami.
-
Wszystkie zespoły rozpoczynają grę o tej samej godzinie. Wyruszają do wyznaczonych na mapie punktów. Jeżeli w grze bierze udział wiele grup, można na początek rozdać zadanie do wykonania, aby zróżnicować czas startu, wypuszczać grupy co 10 minut albo umieścić punkty tak, aby każda grupa zaczynała w innym miejscu.
-
Na każdym punkcie czeka na grupę jedna bądź dwie osoby, które powiedzą im kilka słów o miejscu, do którego dotarli, i dadzą zadanie do wykonania. Mogą być też punkty, na których zamiast organizatora, czeka tylko list, czy wiadomość ze wskazówką, zadaniem lub informacją dotyczącą miejsca. Osoby stojące na punktach mogą też wcielić się w rolę bohatera książki lub danego autora. Grupy mogą mieć przy sobie kartę oceny, na której za wykonane zadanie otrzymują punkty. Po zakończeniu gry uczestnicy podsumowują swoje punkty i otrzymują nagrody.
Podsumowanie gry
-
Uczestnicy muszą czuć, że czegoś nowego się dowiedzieli, że zajmowanie się literaturą, dziedzictwem swojej miejscowości to ważne i ciekawe zajęcie.
Dlatego też proponujemy, aby po zakończonej zabawie przeprowadzić w szkole lekcję podsumowującą. Zebrane informacje można uporządkować, stosując metodę mapy myślowej.
Podsumowując ćwiczenie, zadajcie sobie pytania: Co już wiemy? A czego musimy się jeszcze dowiedzieć? Wraz z uczniami zastanówcie się, gdzie szukać pozostałych informacji. Uczniowie wypisują pytania, na które jeszcze nie mają odpowiedzi, oraz wymieniają źródła, z których będą korzystać.
Wskazówki dla organizatorów gry
-
Wyznaczamy trasę i układamy zadania
-
Długość trasy i jej różnorodność powinna uwzględniać wiek uczestników, ilość uczestników.
-
W mniejszych miastach dobrym rozwiązaniem jest wyznaczenie kilku tras – uczestnicy nie „wpadają” na siebie!
-
Każda drużyna powinna otrzymać plan/mapę, ponieważ zadania mogą często odnosić się np. do nazw ulic.
-
Dla młodzieży warto zaznaczyć na mapie obszar, po którym będą się poruszać (ograniczmy możliwość zaginięcia zawodnika albo nawet całej drużyny!).
-
Koniecznie należy przejść trasę i zmierzyć czas przejścia, uwzględnić wszelkie możliwe niedogodności i przeszkody.
-
Ważne jest wybranie odpowiednich miejsc „kontaktowych” (tutaj możemy zostawić zadania) – sprawdzają się zaprzyjaźnione instytucje , sklepy, księgarnie…
-
Zadania dla drużyn powinny być maksymalnie związane z tematem gry, różnorodne, wymagające! i koniecznie powinny spełniać też funkcje edukacyjne (ważne: nie tylko zabawa!).
-
Dla uczestników gry – dla zgłoszonych zespołów – należy zorganizować spotkanie wprowadzające – 2/3 tygodnie przed planowanym terminem gry.
-
Jeżeli organizator posiada swoją stronę internetową, może umieszczać na bieżąco informacje o grze na tej właśnie stronie. Kandydaci na organizatorów – pracujcie w zespole (ale też nie w bardzo dużym zespole), podzielcie się pracą – tej jest naprawdę sporo.
Regulamin gry
Ważny – dobrze opracowany pozwoli nam uniknąć pułapek, ale gra ma być też zabawą, zatem pewna doza „lekkości” będzie bardzo wskazana. Nie traktujmy (i sprawmy, aby i uczestnicy gry tak to poczuli) wszystkiego strasznie poważnie!
Nagrody
Motywacja jest oczywiście istotna – po prostu!
Finał
Warto zorganizować specjalne podsumowanie gry, najlepiej tego samego dnia (nagrody, podzielenie się refleksjami na bieżąco).