MEDIACJE
Lektury
„[…] Trzy możliwości stały zawsze przed człowiekiem, ilekroć spotkał się z Innym: mógł wybrać wojnę, mógł odgrodzić się murem, mógł nawiązać dialog”.
R. Kapuściński, Spotkanie z Innym jako wyzwanie XXI wieku, [w:] idem, Ten Inny, s. 67
Współczesna literatura polska dla dzieci i młodzieży (w tym edukacja szkolna) jest od lat tematem debat społecznych dotyczących „strefy ciszy”, która panuje wokół pojęcia wielokulturowości.
Zarówno we współczesnych tekstach literackich dla młodego odbiorcy, jak i w szkolnej edukacji kulturowej panował od lat wielki niedostatek zagadnień, które odnosiłyby się do obszarów związanych ze zrozumieniem innych kultur (w tym narodowych, etnicznych czy kultur mniejszości religijnych, np. kultury żydowskiej, kultur odległych geograficznie, np. krajów Azji, Afryki) oraz rozpoznawaniem stereotypowego myślenia dotyczącego postaci "Innego" (identyfikowanego tutaj z "Obcym": nieznanym, gorszym).
Zob. D. Michułka, B. Olszewska, Polishness or Europeness? Adaptations of the classics in Polish textbooks after 1999 w: “Interlitteraria”, pod red. J. Talveta, Tartu 2005
Problematyka
Kategorie książek dla dzieci – dialog kultur
-
Utwory skoncentrowane wokół negatywnych emocji: strachu – lęku przed nieznanym.
-
Teksty podejmujące problematykę stereotypowego podziału na swoich i obcych, wpisanego w strukturę „my i oni” – rozpatrywanego nie tylko na zasadzie zestawiania i porównania, ale także wydobycia zagadnienia „granic”, podziałów, konfrontacji i rywalizacji.
-
Historie eksponujące zagadnienia niezrozumienia innych kultur i społecznego wykluczenia (Homo sacer) ujmowanego w perspektywie separacji i izolacji.
-
Opowieści, które podejmują kwestie integracji i akomodacji, dostarczają wiedzy o innych kulturach, pomagają je zrozumieć i oswoić.
