top of page
Grafika dekoracyjna

Wielokulturowość

Dialog kulturowy

Mediacje kulturowe

  • Pojęcie wywodzące się od ang. terminu multiculturalism, obejmujące 3 znaczenia:
    1) w płaszczyźnie opisowej wskazuje po prostu na wielość kultur; wielokulturowość jest więc stwierdzeniem obiektywnego faktu zróżnicowania kulturowego danego społeczeństwa lub — szerzej — faktu istnienia na świecie odmiennych kultur etnicznych, grup religijnych, subkultur itp.;
    2) oznacza również politykę rządową zmierzającą do niwelacji napięć społecznych związanych z faktem wielokulturowości danej populacji;
    3) jest też nazwą pewnej doktryny, ruchu, nawet filozofii. W tym przypadku wielokulturowość oznacza działania środowisk mniejszościowych skierowane na emancypację i pełniejszy udział różnych środowisk w życiu społecznym, politycznym i kulturalnym kraju.

  • Termin „wielokulturowość” stosuje się przede wszystkim do wysoko uprzemysłowionych, rozwiniętych społeczeństw wieloetnicznych, zwłaszcza imigranckich. Wielokulturowość jest głównie stanowiskiem ideologicznym, odnoszącym się do uczestnictwa mniejszości w kulturach i społeczeństwach narodu oraz stosunku do zmieniającej się natury samego pojęcia kultury narodowej i ponadnarodowej; wg zwolenników i propagatorów wielokulturowości termin kultura nie ma statusu teoretycznego, ale stanowi swoiste zwierciadło odbijające stosunki polityczne, edukacyjne i społeczno-ekonomiczne w społeczeństwach bi- i wieloetnicznych; tak ujmowana kultura jest źródłem nierówności społecznych. Pojęcie kultury stało się dla ideologii wielokulturowości głównym wyznacznikiem odrębności. Stanowisko wielokulturowości prowadzi jednak do paradoksu: nadając bowiem pojęciu kultury jednoznaczną sygnaturę etniczną, ludzie, tym razem dobrowolnie, wracają do schematu myślenia, że wszystko, co kulturalne, powinno wywodzić się z tego, co kulturowe, a więc być obecne w kanonie wartości danej grupy. W ten sposób wielokulturowość, podbudowana doktrynalnie, może zamienić się w powolną atomizację kultur narodowych, w ich faktyczny rozpad na konkurujące ze sobą kulturowe getta i diaspory.

Więcej na stronie Encyklopedii PWN online 

Dialog oznacza, że ludzie wyszli z kryjówek, zbliżyli się do siebie, rozpoczęli wymianę zdań. (…) Nikt nie zamyka się w kryjówce dobrowolnie, widocznie ma jakiś powód. Trzeba ten powód uznać. W pierwszym słowie dialogu kryje się wyznanie: … z pewnością masz trochę racji. Z tym idzie w parze drugie, nie mniej ważne: …z pewnością ja nie całkiem mam rację. Wyznaniami tymi obydwie strony wznoszą się jakby ponad siebie, dążąc ku wspólnocie jednego i tego samego punktu widzenia na sprawy i rzeczy (…) Dialog to budowanie wzajemności.

 

ks. prof. Józef Tischner, Etyka solidarności

  1. Dialog międzykulturowy

  2. Wielokulturowość (multikulturowość, społeczeństwo wielokulturowe)

  3. Tożsamość kulturowa

  4. Integracja

  5. Asymilacja

  6. Tolerancja

  7. Filozofia dialogu

  8. Etyka solidarności

  9. Edukacja międzykulturowa

Definicje: Radosław Muniak, Mateusz Skrzeczkowski
pod redakcją merytoryczną prof. Anny Zeidler-Janiszewskiej

artykuł Definicje pojęć związanych z dialogiem na stronie NFC

Wielokulturowość (ang. multiculturalism) – obecność wielu różnorodnych kultur w obrębie jednego państwa lub polityka państwa wobec różnorodności kulturowej. Termin ma z jednej strony charakter opisowy, odnosi się do stanu faktycznego w wielu państwach, np. w Kanadzie, polegającego na istnieniu wielu różnych grup kulturowych, narodowych i religijnych w obrębie jednego państwa. Z drugiej strony wielokulturowość odnosi się do polityk prowadzonych przez państwa w celu wspierania i integrowania różnorodnych kultur funkcjonujących w obrębie jednego państwa (sens normatywny).

Zwolennicy wielokulturowości w sensie normatywnym odrzucają ideał tygla narodów (ang. melting pot), w którym członkowie kultur mniejszościowych mają obowiązek asymilować się do jednej dominującej kultury. W jego miejsce postulują model, w którym wszystkie kultury, w tym te mniejszościowe mają prawo zachowywać swoją tożsamość i tradycje. Zwolennicy multikulturalizmu uznają, że tolerancja i akceptacja tożsamości kulturowej mniejszości nie wyklucza integracji imigrantów ze społeczeństwem, a wręcz umożliwia lepszą integrację, ponieważ gwarantuje równe i bardziej sprawiedliwe traktowanie każdego, niezależnie od pochodzenia.

Politykę opartą na zasadzie oficjalnego uznania i wspierania wielokulturowości prowadzi od 1988 roku Kanada. W Europie można zaobserwować proces tworzenia się wielokulturowości od II połowy XX wieku w takich społeczeństwach jak brytyjskafrancuska czy niemiecka.

Więcej w Wikipedii

Pomnik ku czci wielokulturowości w Toron

Polityka wielokulturowości

W ciągu ostatnich 40 lat wzrosło zróżnicowanie etniczne i kulturowe społeczności Kanady. W 1971 roku Kanada stała się pierwszym krajem na świecie, który przyjął politykę wielokulturowości.

Kanada uznaje i ceni swoją bogatą różnorodność etniczną i rasową: ponad 200 grup etnicznych zamieszkuje Kanadę; ponad 40 kultur reprezentowanych jest w kanadyjskiej prasie etnicznej; imigracja stanowi obecnie ponad 50 procent przyrostu liczby ludności.

bottom of page