top of page
Pędzle artystyczne poplamione farbą

Arteterapia stanowi doskonałą formę uzupełniającą procesu edukacyjno-terapeutycznego. Może pełnić funkcję kształcącą, szkoleniową, działalności praktycznej czy kompetencyjną. Stosowana jest zwłaszcza u dzieci, młodzieży, seniorów i osób chorych.

Co to jest arteterapia?

Arteterapia znana jest również jako terapia sztuką, artepsychoterapia czy kulturoterapia. Istnieje wiele jej definicji. Jedna z nich głosi, iż jest to działanie lecznicze za pośrednictwem środków sztuki bez korzystania z zasobów medycyny konwencjonalnej. Według kolejnej arteterapia jest wykorzystaniem środków artystycznych do wyrażania i przepracowywania trudności osoby w niej uczestniczącej. Jednak najszerszą i najczęściej przytaczaną jest definicja stworzona przez Amerykańskie Stowarzyszenie Arteterapeutów, zgodnie z którą arteterapia jest profesjonalną formą pomocy, w której wykorzystuje się twórczość artystyczną w celu poprawy psychicznego i fizycznego dobrostanu klientów w każdym wieku. Bazuje ona na idei, że proces twórczy jest związany z niewerbalną autoekspresją i ma właściwości leczące i poprawiające jakość życia. W znaczeniu szerszym terapia przez sztukę polega na ukazywaniu pozytywnych, radosnych stron życia – zapobiega pesymizmowi i postawie negacji, rozprasza poczucie beznadziejności życia itp.

Do kogo skierowana jest arteterapia?

W procesie tym uczestniczą dwie strony – po pierwsze osoba wspomagana przejawiająca jakieś zaburzenia w sferze psychicznej, fizycznej czy społecznej, po drugie osoba wspomagająca, czyli arteterapeuta. Problematyką arteterapii interesuje się coraz więcej terapeutów, pedagogów i animatorów kultury. Może być ona prowadzona indywidualnie i grupowo. Najczęściej zastosowanie znajduje: arteterapia dla seniorów, osób niepełnosprawnych intelektualnie i dzieci oraz arteterapia w resocjalizacji. Schorzeniami leczonymi przy wykorzystaniu arteterapii są zwłaszcza: autyzm, ADHD, zaburzenia psychotyczne, zachowania, afektywne i osobowości, konsekwencje wykorzystania seksualnego, psychologiczne konsekwencje chorób nowotworowych, uzależnienia oraz trauma i przeżycie straty.

Główne cele arteterapii to: 

formy arteterapii.webp
  • diagnoza potrzeb emocjonalnych, poznawczo–rozwojowych i możliwości manualnych,

  • wzrost zdolności percepcyjno–poznawczych, emocjonalno–społecznych,

  • uzewnętrznianie przeżyć i doznań, socjalizacja i usprawnianie możliwości ruchowych,

  • relaksacja, odreagowanie wewnętrznych napięć, niepowodzeń, frustracji i agresji.

Cele szczegółowe arteterapii stanowią:

  • pobudzenie wszechstronnego rozwoju,

  • rozwijanie zainteresowań i uzdolnień,

  • stwarzanie możliwości do własnych wypowiedzi za pomocą różnorodnych środków artystycznych,

  • wyposażenie w niezbędne umiejętności plastyczne oraz wiedzę z tego zakresu,

  • rozwijanie sprawności manualnej,

  • podnoszenie poziomu samoakceptacji,

  • zrozumienie istoty samodzielności i odpowiedzialności za wykonane zadanie,

  • uaktywnienie i otwarcie się osób mających problemy w kontaktach z innymi,

  • optymalizacja jakości życia polegająca na zapobieganiu trudnościom życiowym i przezwyciężaniu przeszkód stojących na drodze do samorealizacji,

  • ujawnienie wszelkich zahamowań,

  • uzewnętrznienie świata własnych przeżyć i odczuć.

Metody arteterapii

W zakres arteterapii wchodzą metody, takie jak:

  • muzykoterapia,

  • biblioterapia (terapia za pomocą literatury),

  • teatroterapia,

  • choreoterapia (arteterapią wykorzystującą taniec oraz ruch),

  • estezjoterapia,

  • filmoterapia,

  • kulturoterapia, 

  • hortikuloterapia,

  • terapia zajęciowa,

  • plastyczna (np. zdobnictwo i dekoratorstwo, rzeźba, malarstwo, grafika, rysunek).​

Techniki arteterapii

  • rysowanie kredkami świecowymi, ołówkowymi, pastelami, węglem, itd.;

  • malowanie farbami plakatowymi, witrażowymi, akwarelą, itd.;

  • gipsoryt, monotypia, drzeworyt, linoryt;

  • masy plastyczne, takie jak: modelina, plastelina, wosk, itd.;

  • rzeźbienie w drewnie;

  • origami;

  • plakat, projekty opakowań, ulotki reklamowe;

  • witraż;

  • collage;

  • fotografia;

  • ikebana;

  • tworzenie dekoracji;

  • zdobienie przedmiotów;

  • improwizacje ruchowe przy muzyce;

  • taniec;

  • muzykoterapia bierna – słuchanie muzyki relaksacyjnej i aktywizującej, trening relaksacyjny Schultza;

  • muzykoterapia czynna – nauka śpiewania, gry na instrumentach;

  • głośne czytanie;

  • słuchanie tekstów biblioterapeutycznych;

  • wieczory poezji;

  • oglądanie i nagrywanie filmów;

  • pantomima;

  • oglądanie spektakli;

  • ćwiczenia muzyczno-ruchowe.

brown-paint-brush-vector-art-png-clip-ar
bottom of page