top of page
4339_edited.png
„Wielką sztuką jest odpowiednio wprowadzić dziecko w świat dorosłych, ale niełatwo jest dorosłym funkcjonować w świecie dziecka”                                                                                    Irena Borecka
   "Kto czyta książki, żyje podwójnie"
                                                     Umberto Eco
15638_edited.png

Biblioterapia to zjawisko znane w krajach zachodnich, ale stosunkowo młode w Polsce- polega ono na terapeutycznym oddziaływaniu na czytelnika za pomocą specjalnie wyselekcjonowanych materiałów czytelniczych, zatem biblioterapia to szerokie wykorzystanie książek w celach terapeutycznych. Doskonale obrazuje to Caroline Shroders uważając, iż „biblioterapia to proces dynamicznej interakcji zachodzącej miedzy osobowością czytelnika a literaturą, prowadzony pod kierunkiem osoby udzielającej pomocy (helper) i mającej odpowiednie wykształcenie w tej dziedzinie”. Polska znana biblioterapeutka Irena Borecka twierdzi, że biblioterapia jest działaniem terapeutycznym, opierającym się o zastosowanie materiałów czytelniczych. Jest rodzajem psychicznego wsparcia, pomocy w rozwiązywaniu osobistych problemów danej osoby przez ukierunkowane czytanie. Biblioterapia tworzy zasoby osobiste, kompensuje niedostatki w zaspokajaniu potrzeb, pomaga utrzymać optymizm i równowagę emocjonalną. Podstawowym elementem procesu biblioterapeutycznego jest czytanie oraz przepracowanie tematu,  które mają prowadzić do istotnych zmian w procesie leczniczym i wychowawczym. Przyczynia się ono do wzbogacania wyobraźni i poszerza zakres obserwacji i pojęć, a także substytuuje doznania, istotne tak dla zdrowych, jak i chorych.

Ważną rolę odgrywa biblioterapeuta, który powinien charakteryzować się określonymi cechami: empatią i syntonią, łatwością nawiązywania kontaktu z innymi, powinien umieć dobrze zdiagnozować uczestników biblioterapii i ich potrzeby, znać literaturę i jej właściwości terapeutyczne. Powinien także znać inne techniki wspomagające proces terapii (np. plastykoterapię, dramę) i umieć je zastosować w praktyce, a także przeprowadzić komunikację wewnątrzgrupową, posługując się odpowiednimi technikami. Biblioterapeuta to osoba akceptująca, a nie oceniająca, wyrozumiała dla siebie i dla uczestników terapii.​​​​​

CO TO JEST I CZEMU SŁUŻY BIBLIOTERAPIA I BAJKOTERAPIA

BAJKOTERAPIA

Najpopularniejszą formą biblioterapii, skierowaną do dzieci, realizowaną przede wszystkim w Polsce, jest bajkoterapia. W piśmiennictwie zagranicznym, tak bogatym  w dokumenty biblioterapeutyczne, brakuje opisów warsztatów pisania bajek, w określonym terapeutycznym celu, przez dorosłe osoby. Zatem można stwierdzić, iż jest to domena wyłącznie polska. Celem bajkoterapii jest uspokojenie, zredukowanie problemów emocjonalnych i wspieranie we wzroście osobowym wykorzystując do tego specjalistyczne bajki terapeutyczne, napisane konkretnie pod dany problem, np. nieśmiałość, agresja, lęk przed dentystą, niesprzątanie po sobie zabawek,  etc. Bajkoterapia jest metodą terapii i profilaktyki lęków u dzieci w wieku od 4 do 9 lat. Dotyczy ona rzeczy i zjawisk istotnych dla dziecka, ponieważ wyraża w tekście i opisach zdarzeń to, co się dzieje w psychice dziecka, w jego wewnętrznych przeżyciach. Dziecko uczestnicząc w bajkoterapii, często nieświadomie przyswaja sobie opowiadane historie, a potem wykorzystuje je do walki ze swoimi lękami i strachami. Te bajki dają mu nadzieję, uczą samodzielności, a także innego, optymistycznego spojrzenia na swoje problemy. Maria Molicka, autorka wielu bajek terapeutycznych, uważa, że bajki pozwalają dziecku uwierzyć w sukces, kompensują potrzeby i łagodzą deprywacje, odciążają małego odbiorcę, spełniają zatem funkcję relaksacyjną i socjalizacyjną. Dokonała ona także podziału bajek w bajkoterapii.  Ze względu na zakres działania, cel i rodzaj problemu, który dotyka, podzieliła je na bajki:

​

  • relaksacyjne – uspokojenie, wyciszenie dzieci,

  • psychoedukacyjne – wprowadzenie pozytywnych zmian w zachowaniu i emocjach dzieci,

  • psychoterapeutyczne – pokonywanie trudnych sytuacji lękotwórczych u dzieci.

Zapraszamy na biblioteczne podcasty
z cyklu: Na półce biblioterapeuty 

Recenzje wybranych książek ze zbiorów Dolnośląskiej Biblioteki Pedagogicznej we Wrocławiu, będące „subiektywnym wstępem do lektury”, lektur przydatnych w biblioterapii oraz wybranych artykułów z bazy Edukacja.

bottom of page