Myślenie krytyczne
Umiejętności myślenia należy uczyć dzieci od najmłodszych lat tak samo jak czytania, pisania czy liczenia. Myślenie krytyczne znalazło się w podstawie programowej kształcenia ogólnego już od pierwszego edukacyjnego etapu i zostało wyznaczone jako jeden z celów kształcenia, tj. „rozwijanie umiejętności krytycznego i logicznego myślenia, rozumowania, argumentowania i wnioskowania”. Myślenie krytyczne to także poszukiwanie, porządkowanie, krytyczna analiza oraz wykorzystanie informacji z różnych źródeł.
Myślenie krytyczne to postawa wyrażająca się w gotowości do rozpatrywania w przemyślany sposób problemów i przedmiotów, które wchodzą w zakres doświadczenia, znajomość logicznych metod rozumowania i dociekania, pewna wprawa w stosowaniu tych metod.
Krytyczna ocena
Krytyczna ocena źródła informacji oznacza dokonywanie oceny informacji, z którą się zapoznajemy. Po pierwsze, oznacza to, że należy zdawać sobie sprawę z tego, że pewne źródła są bardziej wiarygodne od innych, a po drugie, należy być świadomym tego, że nadawca informacji ma swój cel.
Na początek trochę teorii. Nie ma jednej, oficjalnej definicji myślenia krytycznego – byłoby to sprzeczne z ideą myślenia krytycznego. Poniżej znajdą Państwo, jako przykładowe, trzy definicje.
-
Krytyczne myślenie jest wprawną i aktywną interpretacją i ewaluacją tego, co obserwujemy, komunikatów, informacji i argumentów. (Michael Scriven)
-
Refleksyjne myślenie jest czynnym, wytrwałym i uważnym rozważaniem jakiegoś przekonania lub przypuszczalnej formy wiedzy – ze względu na podstawy, na których się opiera, oraz dalszych wniosków, do których doprowadza. (John Dewey)
-
Myślenie krytyczne to postawa wyrażająca się w gotowości do rozpatrywania w przemyślany sposób problemów i przedmiotów, które wchodzą w zakres doświadczenia, znajomość logicznych metod rozumowania i dociekania, pewna wprawa w stosowaniu tych metod. Postawa krytycznego myślenia wymaga nieustającego wysiłku rewidowania każdego przekonania czy innej przypuszczalnej formy wiedzy w świetle dowodów ją wspierających i dalszych konkluzji, do których ona prowadzi. (Edward Glaser).
Rutyny krytycznego myślenia
Zestaw narzędzi do rutynowego myślenia Project Zero
Witamy w zestawie narzędzi do rutyn myślenia Project Zero. W tym zestawie narzędzi przedstawiono procedury myślenia opracowane w ramach szeregu projektów badawczych w PZ. Procedura myślenia to zestaw pytań lub krótka sekwencja kroków mających na celu wzmocnienie i wsparcie myślenia uczniów. Naukowcy z PZ opracowali procedury myślenia, aby pogłębić myślenie uczniów i pomóc uczynić to myślenie „widocznym”. Procedury myślenia pomagają ujawnić nauczycielowi sposób myślenia uczniów, a także pomagają uczniom samym zauważyć i nazwać poszczególne „ruchy myślowe”, dzięki czemu te ruchy są dla nich bardziej dostępne i przydatne w innych kontekstach. Jeśli nie masz doświadczenia z rutynami myślenia i badaniami PZ, kliknij tutaj, aby dowiedzieć się więcej na temat procedur myślenia . Aby zapoznać się ze wskazówkami dotyczącymi skutecznego korzystania z procedur myślenia, kliknij tutaj. Aby zapoznać się z przeglądem kategorii myślenia, kliknij tutaj . Aby zapoznać się z alfabetyczną listą procedur myślenia, kliknij tutaj .