top of page

1683 r.: Bitwa pod Wiedniem

​

Imperium OsmaÅ„skie swojÄ… potÄ™gÄ™ opieraÅ‚o na podbojach. W XIV wieku Turcy podbili Bizancjum, BuÅ‚gariÄ™, AlbaniÄ™ i SerbiÄ™. Stolica WÄ™gier i Å›rodkowa część kraju też znajdowaÅ‚a siÄ™ pod panowaniem tureckim, tak jak Kreta. W 1672 roku uderzyli na PolskÄ™, zdobywajÄ…c Kamieniec Podolski i zajmujÄ…c Podole. Także część Ukrainy Prawobrzeżnej byÅ‚a podporzÄ…dkowana Turkom. Okazja do podboju paÅ„stwa Habsburgów pojawiÅ‚a siÄ™ w 1682 roku, kiedy w należącej do Austrii części WÄ™gier (obecnej SÅ‚owacji), wybuchÅ‚o powstanie antyhabsburskie.   Zagrożony najazdem cesarz austriacki Leopold I Habsburg zwróciÅ‚ siÄ™ do Polski z propozycjÄ… zawarcia zaczepno-odpornego przymierza przeciw Turcji, które zawarto 1 kwietnia 1863 roku. Gwarantem traktatu zostaÅ‚ papież Innocenty XI. W traktacie ustalono, że w obliczu zagrożenia Krakowa albo Wiednia, druga strona poÅ›pieszy na pomoc, a pieniÄ…dze na utrzymanie wojsk polskich wyÅ‚ożą cesarz austriacki i papież. Tymczasem Turcy zbierali siÅ‚y w Adrianopolu i 31 marca 1683 roku armia turecka wyruszyÅ‚a do Belgradu pod wodzÄ… suÅ‚tana Mehmeda IV. Tam doÅ‚Ä…czyÅ‚y siÅ‚y z pobliskich prowincji. DowódcÄ… wyprawy zostaÅ‚ wielki wezyr Kara Mustafa. Wezyr zamierzaÅ‚ wykorzystać element zaskoczenia i do koÅ„ca nie byÅ‚o wiadomo, czy uderzenie bÄ™dzie skierowane na PolskÄ™ czy na AustriÄ™. PeÅ‚ny tekst artykuÅ‚u czytaj tutaj

Rok 1683 zapisaÅ‚ siÄ™ w dziejach Polski i Europy jako jedno z najważniejszych i doniosÅ‚ych wydarzeÅ„. DokÅ‚adnie 12 wrzeÅ›nia sprzymierzone wojska polskie, cesarstwa i Rzeszy Niemieckiej rozgromiÅ‚y armiÄ™ tureckÄ… oblegajÄ…cÄ… WiedeÅ„, zadajÄ…c tym samym jednÄ… z najbardziej dotkliwych klÄ™sk Imperium OsmaÅ„skiemu, które już nigdy nie podniosÅ‚o siÄ™ z niej. Dla Europy byÅ‚ to kluczowy moment. Turcja po klÄ™sce pod Wiedniem przeszÅ‚a do defensywy, a jej wielowiekowa walka o przeniesienie islamu w gÅ‚Ä…b kontynentu europejskiego zostaÅ‚a zahamowana.

Konflikty polsko-tureckie siÄ™gaÅ‚y XV wieku i prowadzone byÅ‚y gÅ‚ównie o panowanie i wpÅ‚ywy w MoÅ‚dawii i WoÅ‚oszczyźnie, a także zwiÄ…zane byÅ‚y z politykÄ… dynastycznÄ… Jagiellonów miÄ™dzy innymi na WÄ™grzech. W XVII wieku doszÅ‚y do tego konflikty, w które wmieszali siÄ™ Kozacy po stronie polskie, oraz Tatarzy po stronie tureckiej. Ich zakoÅ„czenie wiążę siÄ™ wÅ‚aÅ›nie z odsieczÄ… wiedeÅ„skÄ… w 1683 roku i w jej efekcie pokojem w KarÅ‚owicach w 1699 roku, który tym samym zakoÅ„czyÅ‚ wielowiekowe konflikty polsko-tureckie. WiÄ™cej czytaj tutaj

Artykuły
bottom of page