Geneza praw dziecka
Aż do czasów nowożytnych, dzieci uznawano za własność dorosłych i nie posiadały swobody decydowania o istotnych obszarach życia (wykształcenie, zawód). Dopiero oświeceniowa refleksja nad prawami człowieka w ogóle zapoczątkowała refleksję nad miejscem dziecka w społeczeństwie i podjęcie działań na rzecz jego ochrony.
-
1908 – brytyjski Children Act, zabraniający zatrudniania małych dzieci w kopalniach, fabrykach i rolnictwie.
-
1920 – powołano Międzynarodowy Związek Pomocy Dzieciom (UISE) z siedzibą w Genewie
-
1946 – na wniosek Polski powstał UNICEF, Międzynarodowy Fundusz Narodów Zjednoczonych Doraźnej Pomocy Dzieciom
-
1959 – przyjęto deklarację Praw Dziecka, z uwagi na charakter prawny nie uzyskała ona mocy obowiązujące
-
1989 – w ramach ONZ została uchwalona Konwencja o Prawach Dziecka
-
1991 – Polska ratyfikowała Konwencję o Prawach Dziecka
-
2000 – w Polsce powołano urząd Rzecznika Praw Dziecka
Geneza praw dziecka [Unicef.pl]
Prawa dziecka, podobnie jak prawa człowieka podzielone są według kategorii na prawa:
-
osobiste, umożliwiające rozwój dziecka. Są to: prawo do życia, prawo do tożsamości, prawo do rozwoju, prawo do wychowania w rodzinie, prawo do wyrażania własnych poglądów, prawo do informacji;
-
polityczne lub publiczne, dzięki którym dziecko wyraża swoje poglądy i uczestniczy w życiu swojej grupy, społeczności, państwa. Są to prawa: prawo do wyrażania własnych poglądów, prawo do uczestniczenia w stowarzyszeniach;
-
socjalne, które są obowiązkami państwa i dorosłych do stworzenia odpowiednich warunków do rozwoju umysłowego i fizycznego dziecka. Są to: prawo do godnych warunków życia i odpowiedniego poziomu życia, prawo do opieki zdrowotnej, prawo do odpoczynku;
-
ekonomiczne, umożliwiające dziecku przygotowywanie się do niezależności materialnej od innych. Najważniejszym jest prawo do nauki; ponadto ochrona prawa pracy podejmowanej, czy to w ramach obowiązku nauki czy wakacyjnego zarobku.