EDUKACJA EKOLOGICZNA I PRZYRODNICZA W KLASACH 1-3 SZKOŁY PODSTAWOWEJ I PRZEDSZKOLU
tematyczne zestawienie materiałów źródłowych opracowane w oparciu o źródła wiedzy i informacji dostępne w zasobach Dolnośląskiej Biblioteki Pedagogicznej we Wrocławiu i sieci bibliotek pedagogicznych Dolnego Śląska.
Budnik Alina
Edukacja społeczno-przyrodnicza dzieci w wieku przedszkolnym i młodszym szkolnym : podręcznik dla studentów / Alina Budniak. Kraków Oficyna Wydawnicza IMPULS 2014. - 306 s.
Niniejszy podręcznik, opracowany z myślą o studentach kierunków pedagogicznych, przygotowujących się do pracy z dziećmi przedszkolnymi i wczesnoszkolnymi zawiera zagadnienia teoretyczne, obejmujące podstawy nauczania o otaczającym dziecko środowisku (przyrodniczym, geograficznym, społecznym i in.) oraz propozycje metodyczne związane z przedszkolną i wczesnoszkolną edukacją środowiskową.
Kiezik-Kordzińska Ewa
Czy śmieci to problem ? : edukacja ekologiczna w nauczaniu początkowym / Ewa Kiezik-Kordzińska. Warszawa : Wydawnictwa Szkolne i Pedagogiczne,cop. 2009. - 51, [1] s.
Publikacja przeznaczona dla nauczycieli, przedstawia scenariusze zajęć dotyczące środowiska naturalnego, dbania o nie i radzenia sobie z zagrożeniami. Proponuje ciekawe gry i zabawy, które mają na celu zaktywizowanie uczniów, a także ich rodziców do podejmowania wspólnych działań na rzecz ochrony środowiska.
Magda-Adamowicz Marzenna (red. nauk.)
Dziedziny kształcenia w klasach I-III / red. nauk. Marzenna Magda-Adamowicz, Lidia Kataryńczuk-Mania. Warszawa : Wydawnictwo Akademickie Żak, 2013.
Ta publikacja powinna znaleźć się w biblioteczce każdego nauczyciela szkoły podstawowej uczącego w klasach I, II oraz III oraz studenta specjalności pedagogika wczesnoszkolna. To niepowtarzalne kompendium wiedzy napisane przez nauczycieli akademickich kształcących pedagogów wczesnoszkolnych. W pracy zostały omówione – zgodnie z tytułem – poszczególne dziedziny kształcenia, czyli edukacja polonistyczna, matematyczna, edukacja medialna, przyrodniczo-ekologiczna, plastyczno-techniczna, muzyczna, fizyczna oraz poruszono temat wychowania terapeutycznego dzieci z trudnościami w uczeniu się. Opracowanie może istotnie poszerzyć sposób rozumienia podstawowych dziedzin kształcenia w niższych klasach szkoły podstawowej.
Parlak Mirosław
Edukacja ekologiczna w procesie kształcenia wczesnoszkolnego : założenia, program, propozycje metodyczne / Mirosława Parlak. Kielce : Wydawnictwo Pedagogiczne ZNP, cop. 2005. - 79 s.
Program edukacji ekologicznej uzupełniający programy kształcenia wczesnoszkolnego. Przedstawiono metody i formy edukacji ekologicznej, propozycje metodyczne, sprawdzian wiedzy i wrażliwości ekologicznej uczniów klas III. Wybór literatury dla nauczycieli. Indeks rośłin i zwierząt objętych ochroną prawną.
Parczewska Teresa
Edukacja ekologiczna w przedszkolu / Teresa Parczewska. Lublin : Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej, 2009. - 172 s.
Książka przeznaczona dla studentów pedagogiki przedszkolnej i wczesnoszkolnej oraz nauczycieli placówek przedszkolnych i szkolnych omawia problematykę edukacji ekologicznej w procesie wychowania, postawy ekologiczne, warunki realizacji treści ekologicznych oraz podaje charakterystykę wybranych ekosystemów.
Surma Barbara (red. nauk.)
Nowe wyzwania i perspektywy dla wychowania przedszkolnego i edukacji wczesnoszkolnej / red. nauk. Barbara Surma. Kraków : AkademiaIgnatianum : Wydawnictwo WAM, 2012. - 362 s.
Publikacja pod redakcją naukową Barbary Surmy jest dziełem zbiorowym. Przedstawione w niej prace dotyczą dyskusji wokół realizowanej obecnie reformy systemu oświaty oraz wprowadzonej podstawy programowej wychowania przedszkolnego oraz kształcenia ogólnego w poszczególnych typach szkół.Lektura prezentowanych artykułów wskazuje, że zawierają one treści, które mogą zainteresować każdego. Dlatego po książkę z powodzeniem może sięgać szerszy krąg czytelników. Recenzowana publikacja odznacza się dużymi walorami poznawczymi oraz nowatorskim ujęciem problematyki przedstawionej w poszczególnych artykułach. W konkluzji należy stwierdzić, że materiał recenzowanego opracowania stanowi istotny krok w kierunku doskonalenia działań pedagogicznych dotyczących edukacji przedszkolnej i wczesnoszkolnej, a także podejmowania dalszych rozważań dotyczących tak ważnego zagadnienia, jakim jest edukacja małych dzieci. (Z recenzji Prof. nadzw. dr hab. Anna Klim-Klimaszewska)
Artykuły z czasopism za lata 2007-2018
1. Banasik, Monika. Segregujemy odpady - gry i zabawy ruchowe : scenariusz lekcji dla klasy II. "Edukacja Wczesnoszkolna" R. 1, nr 2
(2017/2018), s. 72-76.
Propozycja zajęć w sali gimnastycznej z wykorzystaniem różnych zabaw ruchowych.
2. Biniecka, Anna (oprac.). Wieczonkowska, Irena (oprac.). Śmieci mniej, Ziemi lżej. "Nasz Czas" 2007, nr 2, s. 6-7.
Krótki tekst inscenizacyjny, który dotyczy segregowania odpadów - dla dzieci we wczesnym wieku szkolnym.
3. Breguła, Izabela. Klasowe rady na na różne odpady - scenariusz zajęć dla klas I-III. "Życie Szkoły" 2013, nr 8, s. 24-30.
Głównym celem zajęć jest zapoznanie uczniów ze sposobami segregacji odpadów. Materiały pomocnicze do lekcji - karty zadaniowe dla
uczniów, tabela z nazwami odpadów.
4. Gromek, Renata. Koperska-Bujwid, Dorota. Śmieciosztuka, czyli o recyklingu inaczej. "Biblioteka w Szkole" 2010, [nr] 3, s. 5-7.
Edukacja ekologiczna poprzez działania twórcze dzieci w wieku przedszkolnym i wczesnoszkolnym.
6. Jakubowska, Halina. Dzień Ziemi. "Życie Szkoły" 2015, nr 4, s. 35-36.
Propozycja zajęć na Dzień Ziemi, które mogą być realizowane na różnych zajęciach.
7. Jakubowska, Małgorzata. Co rośnie w lesie? : śmiecie! : scenariusz przedstawienia ekologicznego. "Życie Szkoły" 2007, nr 4, s. 53-54.
Scenariusz zajęć z edukacji wczesnoszkolnej, które mają uzmysłowić dzieciom problem zanieczyszczania lasów.
8. Kasperkowiak, Jolanta. Calineczka - czyli kłopoty mieszkańców Źródełka Życia i Bajkowego Lasu. "Ekoświat" 2007, nr 4, s. 18-19, 34.
Scenariusz przedstawienia na Dzień Ziemi i nie tylko.
9. Kowolik, Piotr. Wycieczki w edukacji ekologicznej uczniów klas początkowych. "Nauczyciel i Szkoła" 2012, nr 1, s. [197]-209.
Definicja pojęć : ochrona środowiska, ekologia, wycieczka, wycieczka ekologiczna. Podział, funkcje i etapy organizacji wycieczek. Karta
wycieczki. Przykłady realizacji wycieczek ekologicznych w rezerwatach na terenie województwa śląskiego.
10. Kuźnik, Marta. Tropiciele przyrody. "Świetlica w Szkole" 2012, nr 1, s. 20-22.
Program edukacji przyrodniczo-ekologicznej z wykorzystaniem koncepcji pedagogicznej Celestyna Freineta.
11. Liszka-Podkowa, Agata. Włodarczyk, Marcin. Kształtowanie świadomości ekologicznej u dzieci i młodzieży. "Ekonatura" 2007, nr 3, s. 4.
Przedmioty na których prowadzi się edukację ekologiczną. Edukacja ekologiczna w wieku przedszkolnym, w klasach 1-3, 4-6, w gimnazjum.
12. Masztalerz, Jolanta. Kapłońska, Małgorzata. Święty Franciszek patron ekologów : projekt edukacyjny. "Wychowawca" 2009, nr 7/8, s. 22-23.
Projekt integrujący zajęcia z religii, przyrody, sztuki i techniki dla klas IV-VI.
13. Michalak, Katarzyna. Jak wykorzystać "Kalendarz ekologiczny" w edukacji prośrodowiskowej?. "Edukacja Przyrodnicza w Szkole
Podstawowej" 2008, [z.] 1/4, s. [389]-399.
Edukacja dla zrównoważonego rozwoju w środowisku lokalnym. Opis przebiegu projektu adresowanego do uczniów klas VI szkoły
podstawowej.
14. Mielczarek, Artur. Kształtowanie postaw proekologicznych w edukacji wczesnoszkolnej. "Edukacja Biologiczna i Środowiskowa" 2012, nr 3, s.
75-81, 130.
Miejsce edukacji ekologicznej w edukacji wczesnoszkolnej. Cele edukacyjne w świetle programów nauczania. Umiejętności praktyczne.
Zasady dydaktyczne, metody i formy stosowane w edukacji ekologicznej. Przewidywane osiągnięcia uczniów.
15. Osych, Ludmiła. Rola i znaczenie edukacji ekologicznej na poziomie zintegrowanym. "Nauczanie Początkowe : kształcenie zintegrowane" R.
38 (60), nr 1 (2014/2015), s. 58-62.
Ważna rola i pozytywny wpływ edukacji środowiskowej na dzieci w młodszym wieku szkolnym.
16. Paśko, Ingrid. Kształtowanie postaw ekologicznych w edukacji wczesnoszkolnej. "Nowa Szkoła" 2009, nr 4, s. 30-35.
Sens procesu kształtowania postaw ekologicznych. Cele edukacji środowiskowej. Struktura postaw ekologicznych. Metody stosowane w
procesie kształtowania postaw ekologicznych.
17. Siejka, Marta. Przyroda naszym przyjacielem - scenariusz zajęć dla uczniów klasy II. "Życie Szkoły" 2013, nr 5, s. 23.
Celem zajęć jest poszerzenie wiadomości z zakresu ochrony środowiska oraz kształtowanie pozytywnego stosunku do przyrody.
18. Słomińska, Luiza. Misja Kropelki - scenariusz inscenizacji. "Nauczanie Początkowe : kształcenie zintegrowane" R. 37 (59), nr 1 (2013/2014),
s. 84-92.
Scenariusz przedstawienia teatralnego pokazuje problem zanieczyszczenia środowiska (edukacja wczesnoszkolna).
19. Sugier, Zofia. Dzikie wysypisko : scenariusz przedstawienia. "Ekoświat" 2007, nr 9, s. 22-23.
Przedstawienie zorganizowane w Szkole Podstawowej w Świniarach o tematyce ekologicznej.
20. Ślęzak, Katarzyna. Łąka - królestwo ziół. "Życie Szkoły" 2009, nr 5, s. 31-36.
Propozycja zajęć dla kl. III w terenie, z wykorzystaniem środowiska naturalnego oraz książki "Zielnik. Zioła łąk i ogrodów" Henryka
Garbarczyka.
21. Świtała, Aneta. W moim ekologicznym domu : interdyscyplinarny projekt dydaktyczny. "Edukacja Przyrodnicza w Szkole Podstawowej" 2008,
[z.] 1/4, s. [235]-246.
Projekt edukacyjny dla uczniów kl. IV-VI szkoły podstawowej, mający na celu kształtowanie proekologicznych postaw i zachowań w zakresie
racjonalnego gospodarowania zasobami przyrody. Charakter międzyprzedmiotowy.
22. Tomalka-Sadownik, Agnieszka. Żabi list : bajka ekologiczna. "Życie Szkoły" 2008, nr 6, s. 33-37.
Znaczenie bajki terapeutycznej (ekologicznej) oraz jej odbiór wśród dzieci klas I-III. Treść bajki ekologicznej "Żabi list", mającej na celu
zmianę stosunku dzieci do płazów.
23. Tomczyk, Łukasz. Kształtowanie wartości proekologicznych. "Życie Szkoły" 2010, nr 4, s. 5-8.
Pedagogika ekologiczna a kształtowanie systemu wartości. Polityka ekologiczna w Polsce i na świecie. Metodyka edukacji (w tym poziom
nauczania zintegrowanego) na rzecz budowania świadomości ekologicznej. Kształcenie ekologiczne według Wrocławskiej Szkoły Przyszłości.
24. Twardowska, Emilia. Scenariusz XI : kolorowa łąka. "Sygnał (czasopismo elektroniczne)" 2013, nr 6, s. 43-44.
Zapoznanie uczniów z ekosystemem łąki, jej znaczeniem dla życia różnych organizmów, w tym człowieka, pobudzenie ciekawości
poznawczej otaczającym światem. Klasy I–III szkoły podstawowej.
25. Wieczorek, Barbara. Idziemy na wycieczkę. "Życie Szkoły" 2008, nr 7, s. 24-26.
Propozycja zajęć zorganizowanych w lesie, etap edukacji wczesnoszkolnej.
26. Wieczorek, Barbara. Wiosenne przebudzenie w lesie - inscenizacja. "Życie Szkoły" 2013, nr 3, s. 36-37.
Scenariusz przedstawienia przeznaczony do realizacji w klasach I-III szkoły podstawowej.
27. Wieczorek, Barbara. Turniej ekologiczny. "Życie Szkoły" 2013, nr 5, s. 16-19.
Celem turnieju jest zwrócenie uwagi na ochronę lasów w Polsce oraz rozwijanie wśród uczniów umiejętności sportowych, plastycznych i
technicznych.
28. Wróbel, Edyta Joanna. Czy człowiek potrafi dbać o swoje środowisko? - ekologiczny scenariusz zajęć przeznaczony dla najmłodszych
uczniów (klasy I-III szkoły podstawowej). "Życie Szkoły" 2014, nr 5, s. 24-25.
Celem zajęć jest propagowanie postaw proekologicznych.
29. Wypyszyńska, Jagoda. Drugie życie butelki - pomysły na Dzień Babci. "Życie Szkoły" 2013, nr 1, s. 12.
Ekologiczne pomysły na prezenty z wykorzystaniem plastikowej butelki.
30. Żeber-Dzikowska, Ilona. Możliwości prowadzenia edukacji środowiskowej na terenie Świętokrzyskiego Parku Narodowego. "Edukacja
Biologiczna i Środowiskowa" 2012, nr 2, s. 116-127.
Omówienie działań edukacyjnych z zakresu edukacji środowiskowej (ekologicznej) skierowanych do dzieci i młodzieży szkolnej,
inicjowanych w Świętokrzyskim Parku Narodowym. Prezentacja przykładowych zajęć edukacyjnych dla różnych etapów kształcenia. Projekty
i konkursy edukacyjne ŚPN.
31. Żeber-Dzikowska, Ilona. Projekty edukacyjne - przykłady zajęć o tematyce środowiskowo-ekologicznej w Świętokrzyskim Parku Narodowym:
projekt edukacyjny - szkoła podstawowa : "Jestem stażnikiem przyrody" - zajęcia terenowe w Ś.P.N.. "Edukacja Biologiczna i Środowiskowa"
2012, nr 3, s. 94-106, 131.
Załączono wzór karty pracy i karty ewaluacyjnej.